ଦିଲ୍ଲୀରେ କାମ ଦେବ ତ କେଜ୍ରିଓ୍ୱାଲଙ୍କ କ୍ରେଜ? ନିର୍ବାଚରେ ଖେଳ ବିଗାଡିଦେବେ ଏହି ୫ ଦଳ!

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଦିଲ୍ଲୀର ରାଜନୈତିକ ମଞ୍ଚରେ କଂଗ୍ରେସ, ଆମ୍ ଆଦମୀ ପାର୍ଟି ଏବଂ ଭାରତୀୟ ଜନତା ପାର୍ଟି ଉପରେ ନଜର ରହିଛି । କିନ୍ତୁ ୯୦ରୁ ଅଧିକ ଦଳ ନିର୍ବାଚନ ମଇଦାନକୁ ଓହ୍ଲାଇଛନ୍ତି। ଏମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୫ଟି ଏଭଳି ଦଳ, ଯେଉଁମାନେ ବେଳେବେଳେ କ୍ଷମତାର ଶୀର୍ଷରେ ପହଞ୍ଚିବାରେ ବଡ଼ ବଡ଼ ଦଳର ଖେଳକୁ ନଷ୍ଟ କରିଦିଅନ୍ତି। ଏହି କାରଣରୁ କଂଗ୍ରେସ ଓ ବିଜେପି ଭଳି ଦଳର ଗଣିତ ଫେଲ୍ ମାରିଛି ଗତ ଦୁଇଟି ନିର୍ବାଚନରେ ।

ଦିଲ୍ଲୀରେ ୭୦ଟି ବିଧାନସଭା ଆସନ ସହ ସରକାର ଗଠନ ପାଇଁ ମ୍ୟାଜିକ୍ ନମ୍ବର ହେଉଛି ୩୬। ଏଥର ଗୋଟିଏ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ରାଜଧାନୀର ସମସ୍ତ ଆସନରେ ନିର୍ବାଚନ ହେବ।

ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗଙ୍କ ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ, ୨୦୨୦ ଦିଲ୍ଲୀ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ୯୫ଟି ଦଳ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବିଜେପି, କଂଗ୍ରେସ, ବିଏସପି, ସିପିଏମ, ସିପିଆଇ ଓ ଏନସିପି ସାମିଲ ଥିଲେ । ଆପ୍ ଦିଲ୍ଲୀରେ ଏକ ଆଞ୍ଚଳିକ ଦଳ ଥିଲା, ଯାହା ବର୍ତ୍ତମାନ ଏକ ଜାତୀୟ ଦଳରେ ପରିଣତ ହୋଇଛି।

ଏହାବ୍ୟତୀତ ବିହାରର ଜେଡିୟୁ, ଏଲଜେପି ଓ ଆରଜେଡି, ୟୁପିର ଆରଏଲଡି ଏବଂ ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ଶିବସେନା ମଧ୍ୟ ଦିଲ୍ଲୀ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ଲଢ଼ିଥିଲେ। ଏଥର ମଧ୍ୟ ଜେଡିୟୁ, ଏଲଜେପି ଓ ଆରଜେଡି ମଇଦାନକୁ ଓହ୍ଲାଇବେ ବୋଲି ଚର୍ଚ୍ଚା ହେଉଛି।

ଏହି ଦଳଗୁଡ଼ିକ ବ୍ୟତୀତ ୮୨ଟି ପଞ୍ଜୀକୃତ ଦଳ ମଧ୍ୟ ଦିଲ୍ଲୀ ନିର୍ବାଚନରେ ଭାଗ ନେଇଥିଲେ। ସେଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ଇଣ୍ଡିଆନ୍ ନ୍ୟାସନାଲ ପାର୍ଟି, ଭାରତୀୟ ଲୋକସେବକ ପାର୍ଟି, ମଜଦୁର ଏକତା ପାର୍ଟି ରହିଛି। ୨୦୧୫ ତୁଳନାରେ ୨୦୨୦ରେ ଏହି ସଂଖ୍ୟା ବହୁତ ଅଧିକ ଥିଲା ବୋଲି ନିର୍ବାଚନ କମିଶନ କହିଛନ୍ତି। ୨୦୧୫ରେ ପାଖାପାଖି ୫୦ଟି ପଞ୍ଜୀକୃତ ଦଳ ଦିଲ୍ଲୀ ନିର୍ବାଚନ ଲଢ଼ିଥିଲେ।

ଦିଲ୍ଲୀ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ଆମ୍ ଆଦମୀ ପାର୍ଟି, କଂଗ୍ରେସ ଏବଂ ଭାରତୀୟ ଜନତା ପାର୍ଟି ମଧ୍ୟରେ ବଡ଼ ଲଢ଼େଇ ଚାଲିଛି। ଆପ୍ ଗତ ୧୦ ବର୍ଷ ଧରି ଦିଲ୍ଲୀରେ କ୍ଷମତାରେ ରହିଛି। ଆପ୍ ଦିଲ୍ଲୀରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ କ୍ଷମତାକୁ ଆସିଛି। ଆମ୍ ଆଦମୀ ପାର୍ଟି ମୁଖ୍ୟ ଅରବିନ୍ଦ କେଜ୍ରିଓ୍ଵାଲ ଦିଲ୍ଲୀର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଚେହେରା।

ଆପ୍ ୨୦୧୫ରେ ୬୭ ଓ ୨୦୨୦ରେ ୬୨ ଆସନରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲା। ଦିଲ୍ଲୀରେ ମୋଟ ୭୦ଟି ବିଧାନସଭା ଆସନ ରହିଛି। ଦିଲ୍ଲୀ ଦଙ୍ଗଲରେ ଆପ୍ ସହ ବିଜେପିର ମଧ୍ୟ ଯଥେଷ୍ଟ ପ୍ରଭାବ ରହିଛି। ୨୦୨୦ ଓ ୨୦୧୫କୁ ବାଦ୍ ଦେଲେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ନିର୍ବାଚନରେ ବିଜେପି ଦୁଇ ଅଙ୍କ ବିଶିଷ୍ଟ ଆସନରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଛି।

୨୦୧୩ରେ ବିଜେପି ଦିଲ୍ଲୀରେ ଏକକ ବୃହତ୍ତମ ଦଳ ପାଲଟିଥିଲା। କିନ୍ତୁ ସମୀକରଣ ଓ ସଂଖ୍ୟା ଅଭାବରୁ ଦଳ ସରକାର ଗଠନ କରିପାରିନଥିଲା। ପୁରୁଣା ଦଳ କଂଗ୍ରେସ ମଧ୍ୟ ଦିଲ୍ଲୀ ନିର୍ବାଚନରେ ଜୋରଦାର ପ୍ରସ୍ତୁତି ସହ ମୈଦାନକୁ ଓହ୍ଲାଇଛି।

୧୯୯୮ରୁ ୨୦୧୩ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦିଲ୍ଲୀରେ କଂଗ୍ରେସ କ୍ଷମତାରେ ଥିଲା। ୨୦୨୦ରେ କଂଗ୍ରେସକୁ ୪ ପ୍ରତିଶତ ଭୋଟ୍ ମିଳିଥିଲା। ତେବେ ତୃଣମୂଳ ସ୍ତରରେ କଂଗ୍ରେସର ସ୍ଥିତି ଏବେ ବି ମଜଭୁତ ରହିଛି। ଏହି କାରଣରୁ କଂଗ୍ରେସ ଏକ ବଡ଼ ଚେହେରାଙ୍କୁ ପ୍ରାର୍ଥୀ କରି ଦିଲ୍ଲୀ ନିର୍ବାଚନକୁ ତ୍ରିକୋଣୀୟ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଛି।

ଦିଲ୍ଲୀ ରାଜନୀତିରେ ଏମିତି ୫ଟି ଦଳ ରହିଛି ଯେଉଁମାନେ ଖେଳକୁ ଖରାପ କରିବାରେ ମାହିର । ସେଥିମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ହେଉଛି ବହୁଜନ ସମାଜ ପାର୍ଟି। ୨୦୦୮ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ବହୁଜନ ସମାଜ ପାର୍ଟି ୨ଟି ଆସନରେ ବିଜୟୀ ହୋଇ ୧୫ ପ୍ରତିଶତ ଭୋଟ ପାଇଥିଲା। ୨୦୧୩ରେ ବିଏସପିକୁ ୫ ପ୍ରତିଶତ ଭୋଟ୍ ମିଳିଥିଲା।

ଏଥର ବି ଦଳିତ ଅଧ୍ୟୁଷିତ ଆସନରେ ବିଏସ୍ ପି ଦୃଢ଼ ତାର ସହ ରହିଛି। ଦିଲ୍ଲୀରେ ଦଳିତ ସଂପ୍ରଦାୟ ପାଇଁ ୧୨ଟି ବିଧାନସଭା ଆସନ ସଂରକ୍ଷିତ ରହିଛି। ରାଜଧାନୀର ମୋଟ ଜନସଂଖ୍ୟାର ପ୍ରାୟ ୧୭ ପ୍ରତିଶତ ହେଉଛନ୍ତି ଦଳିତ। ୨୦୧୩ରେ ସୁଲତାନପୁର ମାଜରା ଆସନରେ ବିଏସପି ତୃତୀୟ ସ୍ଥାନରେ ଥିଲା। ବିଏସପିକୁ ମିଳିଥିବା ଭୋଟ୍ ଯୋଗୁଁ କଂଗ୍ରେସ ଏଠାରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲା।

ସେହିପରି ୨୦୨୦ରେ ବଦରପୁର ଆସନରୁ ବିଜେପି ପ୍ରାର୍ଥୀ ୩୭୧୯ ଖଣ୍ଡ ଭୋଟରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲେ। ଏହି ନିର୍ବାଚନରେ ବିଏସପିକୁ ୧୦ ହଜାରରୁ ଅଧିକ ଭୋଟ ମିଳିଥିଲା ।

ବିଏସପି ଭଳି ଏସଏଡି ମଧ୍ୟ ଖେଳକୁ ଖରାପ କରିବାରେ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥାଏ । ଶିଖ ଅଧ୍ୟୁଷିତ ଆସନରେ ଏସଏଡି ବହୁତ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ । ୨୦୧୫ରେ ଏସଏଡି ୨ଟି ଆସନରେ ଦ୍ବିତୀୟ ସ୍ଥାନରେ ରହିଥିଲା। ଦିଲ୍ଲୀରେ ଶିଖ୍ ଭୋଟରଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ପାଖାପାଖି ୪ ପ୍ରତିଶତ।

ସେହିଭଳି ବିହାରର ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଜନତା ଦଳ, ଜନତା ଦଳ (ୟୁନାଇଟେଡ୍) ଏବଂ ଏଲଜେପି (ଆର) ଦିଲ୍ଲୀ ରାଜନୀତିରେ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ। ୨୦୨୦ ନିର୍ବାଚନରେ ବିଜେପିର ଏଲଜେପି ଓ ଜେଡିୟୁ ସହ ମେଣ୍ଟ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ଆରଜେଡି ସହ କଂଗ୍ରେସର ମେଣ୍ଟ ହୋଇଥିଲା।

ଅରବିନ୍ଦ କେଜ୍ରିଓ୍ଵାଲଙ୍କ ଲହର ସତ୍ତ୍ୱେ ୨୦୨୦ରେ ତିନି ଦଳକୁ ପ୍ରାୟ ୨ ପ୍ରତିଶତ ଭୋଟ୍ ମିଳିଥିଲା। ଦିଲ୍ଲୀରେ ପୁଣି ଥରେ ତିନି ଦଳ ଲଢ଼ିବା ନେଇ ଚର୍ଚ୍ଚା ଜୋର ଧରିଛି।