ନୟାଗଡ଼ ଜିଲ୍ଲାରେ ଲିଥିୟମ ଭଣ୍ଡାର ଥିବା ସମ୍ଭାବନା: ଜିଏସଆଇର ନୂଆ ପଦକ୍ଷେପ

ଭୁବନେଶ୍ୱର: ନିକଟରେ ହୋଇଥିବା ଭୂତତ୍ତ୍ୱିକ ସର୍ବେକ୍ଷଣରୁ ଓଡ଼ିଶାର ନୟାଗଡ଼ ଜିଲ୍ଲାରେ ମୂଲ୍ୟବାନ ଲିଥିୟମ୍ ଭଣ୍ଡାର ଥିବା ଜଣାପଡ଼ିଛି। ଜିଓଲୋଜିକାଲ ସର୍ଭେ ଅଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆ (ଜିଏସଆଇ) ଏହି ମୂଲ୍ୟବାନ ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥର ଚିହ୍ନ ଚିହ୍ନଟ କରିଛି, ଯାହା ରାଜ୍ୟକୁ ଭାରତର ଲିଥିୟମ ଗବେଷଣାରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଂଶୀଦାର କରିପାରିବ । ଭାରତ ସରକାର ଦେଶର ଆତ୍ମନିର୍ଭରଶୀଳତା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥର ଅନୁସନ୍ଧାନକୁ ପ୍ରାଥମିକତା ଦେଉଥିବାରୁ ଓଡ଼ିଶାରେ ଲିଥିୟମ ଉତ୍ତୋଳନ ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ସ୍ଥାନ ଚିହ୍ନଟ ପାଇଁ ଜିଏସଆଇର ପ୍ରୟାସ ଜାରି ରହିଛି ।

ଖଣିଜ ଗବେଷଣାରେ ବୈପ୍ଳବିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିବା ପାଇଁ ଜିଏସଆଇ ଆର୍ଟିଫିସିଆଲ ଇଣ୍ଟେଲିଜେନ୍ସ (ଏଆଇ) ଏବଂ ଡ୍ରୋନ୍ ବ୍ୟବହାର କରି ମାଟି ତଳେ ଲୁଚି ରହିଥିବା ଲିଥିୟମ୍ ଓ ତମ୍ବା ଭଳି ମୂଲ୍ୟବାନ ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥ ଠାବ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଛି। ବହୁ ମୂଲ୍ୟବାନ ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥ ରହୁଥିବା ମୟୂରଭଞ୍ଜ ଜିଲ୍ଲାରେ ଏକ ପାଇଲଟ୍ ପ୍ରୋଜେକ୍ଟ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି। ମୟୂରଭଞ୍ଜ ପରେ ଦକ୍ଷିଣ ଓଡ଼ିଶା, ବିଶେଷ କରି କନ୍ଧମାଳ ଓ ମାଲକାନଗିରି ଭଳି ଜିଲ୍ଲାରେ ଖଣି ସର୍ଭେ କରିବାକୁ ସରକାର ଯୋଜନା କରିଛନ୍ତି।

ନୟାଗଡ଼ ଜିଲ୍ଲାରେ ଲିଥିୟମ୍ ଆବିଷ୍କାର କ୍ଷେତ୍ରରେ ଜିଏସଆଇ ସବୁଠୁ ଆଗରେ ରହିଛି। ଓଡ଼ିଶାରେ ଲିଥିୟମ ଭଣ୍ଡାର ଆବିଷ୍କାର ହେଲେ ଘରୋଇ ଇଲେକ୍ଟ୍ରିକ୍ ଯାନ (ଇଭି) ବ୍ୟାଟେରୀ ଉତ୍ପାଦନ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି। ଏହା ଇଭି ବ୍ୟାଟେରୀ ପାଇଁ ଲିଥିୟମ ଆମଦାନୀ ଉପରେ ଭାରତର ନିର୍ଭରଶୀଳତାକୁ ହ୍ରାସ କରିପାରିବ ଏବଂ ଦେଶର ଇଭି ଯୋଗାଣ ଶୃଙ୍ଖଳାକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିପାରିବ ।

ଲିଥିୟମ ବ୍ୟତୀତ ଓଡ଼ିଶାର ବିଭିନ୍ନ ଜିଲ୍ଲା ଯଥା ଦେବଗଡ଼, କେନ୍ଦୁଝର ଓ ମୟୂରଭଞ୍ଜରେ ମଧ୍ୟ ସୁନା ଭଣ୍ଡାର ଥିବା ଖବର ସାମ୍ନାକୁ ଆସିଛି। ଜିଏସଆଇ ଏହି ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥର ଅନୁସନ୍ଧାନରେ ସକ୍ରିୟ ଭାବରେ ଜଡିତ ଅଛି । ସେପଟେ କୋଣାର୍କରେ ହେବାକୁ ଥିବା ଦୁଇଦିନିଆ ଖଣିମନ୍ତ୍ରୀ ସମ୍ମିଳନୀ ପାଇଁ ଭୁବନେଶ୍ୱରରେ ଜିଏସଆଇର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ବୈଠକ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି । ଏହି ସମ୍ମିଳନୀରେ ପ୍ରତିନିଧିମାନେ ଖଣି କାର୍ଯ୍ୟରେ ଦକ୍ଷତା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ନୂତନ ଜ୍ଞାନକୌଶଳ ଓ ପଦ୍ଧତି ଉପରେ ଆଲୋଚନା କରିବେ। ଏହି ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀର ଫଳାଫଳ ସମଗ୍ର ଭାରତରେ ଖଣି ପ୍ରଣାଳୀର ଭବିଷ୍ୟତକୁ ମାର୍ଗଦର୍ଶନ କରିବ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି ।

ସାରା ଦେଶରେ ଏକ ମାନକ ଭାବେ ପରିଗଣିତ ହେଉଥିବା ଖଣି ଖନନ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଶଂସିତ ହୋଇଛି। ଖଣି ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ସଚିବ ଏଲ୍ କାନ୍ତ ରାଓ କହିଛନ୍ତି, ଭାରତର ପ୍ରାୟ ୫୦ ପ୍ରତିଶତ ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥ ଯୋଗାଣ କରି ଓଡ଼ିଶା ଦେଶର ଖଣି ରାଜଧାନୀ ଭାବେ ନିଜର ସ୍ଥିତି ସୁଦୃଢ଼ କରିଛି।